انتقال آب و سازه های آبی
علی طاهری اقدم؛ عطا الله ندیری؛ جلال شیری
چکیده
عوامل مختلفی بر محل تشکیل حفره آبشستگی ایجاد شده در اثر جریانهای ریزشی تأثیر دارند. ازجمله این عوامل عمق پایاب، ارتفاع ریزش، سرعت جریان، سطح مقطع جریان ریزشی، زاویه برخورد جریان و میزان هوای ورودی به جریان میباشد. در تحقیق حاضر محل تشکیل حفره آبشستگی بهصورت آزمایشگاهی در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه تبریز بررسی شد. همچنین ...
بیشتر
عوامل مختلفی بر محل تشکیل حفره آبشستگی ایجاد شده در اثر جریانهای ریزشی تأثیر دارند. ازجمله این عوامل عمق پایاب، ارتفاع ریزش، سرعت جریان، سطح مقطع جریان ریزشی، زاویه برخورد جریان و میزان هوای ورودی به جریان میباشد. در تحقیق حاضر محل تشکیل حفره آبشستگی بهصورت آزمایشگاهی در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه تبریز بررسی شد. همچنین توانایی شبکههای عصبی مصنوعی و مدلهای درختی (مدل درختی M5P) در تخمین محل ایجاد حفره آبشستگی در پاییندست سدها با استفاده از دادههای آزمایشگاهی بررسی شده و نتایج این دو مدل با روش رگرسیونی غیر خطی چند متغیره مقایسه شد. نتایج نشان داد هر سه روش، شبکه عصبی مصنوعی، مدل درختی M5 و روش رگرسیونی نتایج نسبتاَ دقیقی را در پیشبینی محل تشکیل حفره آبشستگی ارائه میدهند؛ که برای مقدار RMSE،ا M5 =3.75 ،ANN =1.75 و Regression=3.89 میباشند، ولی به دلیل ارائه روابط خطی ساده توسط مدل درختی M5، این روش می‌تواند بهعنوان روشی کاربردی برای تعیین محل تشکیل حفره آبشستگی مورد استفاده قرار گیرد. تحلیل مدل درختی M5 نشان داد که 4 رابطه با معادلات خطی متفاوت، الگوی تغییرات محل تشکیل حفره آبشستگی را مدل میکنند. علاوهبراین، تجزیه و تحلیل نتایج آزمایشگاهی نشان داد روابط رگرسیونی ارائه شده در تحقیق حاضر نسبت به روش رایج (استفاده از معادلات پرتابه)، خطای خیلی کمتری در هنگام پیشبینی محل تشکیل حفره آبشستگی دارند. همچنین نتایج آزمایشگاهی نشان داد ارتفاع آب گذرنده از روی سازه موثرترین پارامتر در محل تشکیل حفره آبشستگی میباشد.
