%0 Journal Article %T یادداشت تحلیلی: تأثیر تغییر اقلیم بر بارش‌های سنگین ایران با بکارگیری مدل همادی CMIP6 %J آب و توسعه پایدار %I دانشگاه فردوسی مشهد %Z 2423-5474 %A زرین, آذر %A داداشی رودباری, عباسعلی %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 8 %N 4 %P 119-124 %! یادداشت تحلیلی: تأثیر تغییر اقلیم بر بارش‌های سنگین ایران با بکارگیری مدل همادی CMIP6 %K فرین‌های اقلیمی %K بارش سنگین %K CMIP6 %K سناریوهای SSP %K ایران %R %X تغییرات در شدت و فراوانی بارش، از جمله رخدادهای فرین، بیشترین تأثیر را بر مدیریت منابع آب و مدیریت ریسک سیلاب دارد. از آنجایی که ایران در یک منطقه خشک و نیمه خشک جهان  قرار گرفته است، اطلاعات بیشتری در مورد تغییرات گذشته و احتمالی آینده در خصوص بارش‌های فرین مورد نیاز است. این تحقیق با هدف بررسی روزهای همراه با بارش سنگین در ایران از سری مدل‌های سامانه زمین EC-Earth3 با تفکیک افقی 7/0 درجه قوسی با پیکربندی‌های مختلف که در پروژه CMIP6 مشارکت یافته‌اند، انجام شده است. یک مدل همادی از سه مدل EC-Earth3،اEC-Earth3-Veg و EC-Earth3-CC با روش میانگین وزنی با رویکرد مستقل (IWM) تولید شد. جهت بررسی روزهای همراه با بارش سنگین از شاخص R10mm  توصیه شده توسط کارگروه تخصصی در زمینه تغییر اقلیم و شاخص‌های فرین (ETCCDI) استفاده شد. شاخص R10mm با سناریوهای خوش‌بینانه (SSP1-2.6)، حد واسط (SSP2-4.5)، بدبینانه (SSP3-7.0) و خیلی بدبینانه (SSP5-8.5) در دوره تاریخی (2014-1990) و سه دوره 25 ساله شامل دوره‌های آینده نزدیک (2050-2026)، آینده میانی (2075-2051) و آینده دور (2100-2076) محاسبه شد. شاخص R10mm در شش حوضه آبخیز درجه یک بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشینه این شاخص با 14/36 روز در حوضه دریای خزر و کمینه آن با 1/45 روز در حوضه مرزی شرق ایران دیده می‌شود و بارش سنگین در ایران تحت شرایط تغییر اقلیم آینده افزایش خواهد داشت. بیشینه افزایش روزهای همراه با بارش سنگین تحت سناریوهای SSP3-7.0 و SSP5-8.5 به‌ترتیب در سه حوضه دریای خزر، دریاچه ارومیه و قره‌قوم دیده شد. همچنین این شاخص در متوسط پهنه ای کشورحداقل افزایش 2/97 درصدی و حداکثر 18/22 درصدی را نشان داد. افزایش رخداد بارش سنگین در آینده ممکن است منجر به افزایش خطر سیل شده و دسترسی به منابع آب را نیز در ایران با مشکلاتی مواجه نماید. %U https://jwsd.um.ac.ir/article_42051_f2fae4240987ec9fad4deaee29b3124d.pdf