روش تصفیه فاضلاب و نقش آن بر قیمت پساب: مقایسه موردی تصفیه‏‌خانه‌های فاضلاب شماره 4 و 5 مشهد

نوع مقاله : فنی و ترویجی

نویسندگان

• حمید ظفری کلوخی ¹
• امیر اکبرزاده ²
• سید محمد تفضلی ³

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد، مکانیک، دانشگاه تهران، ایران

² دانشجوی دکتری برق-الکترونیک، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

³ دانشجوی دکتری عمران-محیط‏زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

10.22067/jwsd.v7i4.85580

چکیده

با گسترش صنایع و کشاورزی، موضوع تأمین آب و به دنبال آن چالش فاضلاب اهمیت خود را بیش از پیش نمایان می‌سازد. مطلوب‌ترین گزینه جهت تأمین نیاز آبی، بازچرخانی آب و استفاده از فاضلاب تصفیه شده است. با توجه به هزینه‌های بهره‌برداری تصفیه‌خانه‌های فاضلاب مدرن باید جنبه اقتصادی موضوع مدنظر قرار گیرد تا ضمن رغبت مصرف‌کنندگان پساب، هزینه‌های تصفیه نیز تأمین شود. در شهر مشهد تا قبل از سال 1395 تصفیه‌خانه‌های فاضلاب موجود همگی به روش برکه تثبیت بود و هزینه‌های تصفیه آنها چشم‌گیر نبود. بنابراین بیشتر درآمد دریافتی فاضلاب صرف توسعه شبکه جمع‌آوری فاضلاب میشد. اما در سال 1395 با افتتاح دو تصفیه‌خانه مدرن در شهر مشهد با ظرفیت‏‏های 60 هزار و 65 هزار متر مکعب در شبانه روز که هر یک می‌توانند کیفیت پساب خروجی را به استانداردهای تخلیه به آب‏های سطحی برسانند، بحث فاضلاب بها و قیمت تمام شده تصفیه هر مترمکعب از فاضلاب اهمیت پیدا کرد. همچنین می‌توان با اعمال جریمه‏هایی مبتنی بر پارامترهای کیفی، مشترکین خاص مانند رستوران‌ها و هتل‌داران را به سمت انجام پیش تصفیه قبل از تخلیه به شبکه سوق داد. در این مقاله سعی شده است براساس نتایج استخراج شده در طول یک‏ سال بهره‌برداری از این دو تصفیه‌خانه مقایسه‌هایی در زمینه‌ هزینه‌های ساخت، بهره‌برداری، مواد مصرفی، نیروی پرسنلی و در نهایت خروجی هر دو تصفیه‌خانه انجام شود، تا مزایا و معایب هر دو روش از لحاظ سهولت بهره‌برداری و صرفه اقتصادی معرفی شود و در احداث تصفیه‌خانه‌ها با آگاهی بیشتری نوع روش تصفیه انتخاب شود.

کلیدواژه‌ها

• قیمت پساب
• تصفیه فاضلاب
• هزینه بهره‌برداری

موضوعات

• کیفیت آب، بازچرخانی و فاضلاب
• مدیریت آب و اقتصاد

---

مراجع

الماسی، ع.، درگاهی، ع.، نادری، م.، هاشمیان، ا.ح. و دل‌انگیزان، س. 1396. مقایسه هزینه اثربخشی سیستم‌های تصفیه فاضلاب لجن فعال متعارف و برکه‌های تثبیت (مطالعه موردی: تصفیه‌خانه‌های شهر کرمانشاه، اسلام‌آباد غرب و گیلان‌غرب). مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 24(2): 115-121.
خشائی، م. و داودآبادی، م. 1387. تعیین بهای تمام شده یک مترمکعب آب و خدمات دفع فاضلاب در شرکت‌های آب و فاضلاب. دومین کنفرانس بین‌المللی بودجه ریزی عملیاتی. گروه مشاوران پنکو، تهران، ایران.
دری، م.، ﺷﻬﺮﮐﻲ، ﺟ.، ﺳﺮﺩﺍﺭﺷﻬﺮﮐﻲ ﻋﻠﻲ، 1398. ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩه ﺍﺯ ﭘﺴﺎﺏ ﻓﺎﺿﻼﺏ ﺷﻬﺮﻱ ﻭ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﺁﻟﻮﺩﮔﻲ ﺩﺭ ﺁﺑﻴﺎﺭﻱ ﻓﻀﺎﻱ ﺳﺒﺰ ﺷﻬﺮ ﺯﺍﻫﺪﺍﻥ". مجله آب و ﻓﺎﺿﻼب، 30(5): 99-111.
صبور، م.ر. و کمالان، ح. ر. 1383. بررسی و ارزیابی اقتصادی تصفیه انواع فاضلاب تخلیه شونده به رودخانه کارون در محدوده استان خوزستان. مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست، 20: 21-29.
معاونت نظارت راهبردی، دفتر نظام فنی اجرایی، با همکاری وزارت نیرو، دفتر مهندسی و معیارهای فنی آب و آبفا. 1394. نشریه شماره 535. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور. تهران.
موسوی، س. غ.ر. مترجم. 1388. مهندسی فاضلاب: تصفیه و استفاده مجدد. جلد 2. خانیران، تهران.
Hernández-Sancho F., Molinos-Senante M. and Sala-Garrido R. 2010. Economic valuation of environmental benefits from wastewater treatment processes: an empirical approach for Spain. Science of The Total Environment, 408: 953-957.