علی باقری؛ اعظم امینی؛ محمد عابدی؛ کمال الدین ناصری
دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1400
چکیده
سرمقاله:بایدها و نبایدهای قانون آبعلی باقری / عضو هیئت تحریریه یادداشت کوتاه:آب، قانون و اخلاق اعظم امینی/ استادیار حقوق بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد یادداشت کوتاه:نقش اخلاق در اصول کلی حاکم بر آب در مقررات بینالمللی و داخلیمحمد عابدی/ استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه فردوسی مشهد
یادداشت کوتاه:اخلاقمداری در حوزه ...
بیشتر
سرمقاله:بایدها و نبایدهای قانون آبعلی باقری / عضو هیئت تحریریه یادداشت کوتاه:آب، قانون و اخلاق اعظم امینی/ استادیار حقوق بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد یادداشت کوتاه:نقش اخلاق در اصول کلی حاکم بر آب در مقررات بینالمللی و داخلیمحمد عابدی/ استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه فردوسی مشهد
یادداشت کوتاه:اخلاقمداری در حوزه آب کمالالدین ناصری/ دانشیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد
سید احمدرضا شاهنگیان؛ مسعود تابش؛ هانیه صفرپور
چکیده
محققین علوم اکولوژی و اجتماعی مدتها است که با چالش نحوه مدلسازی پیچیدگیهای ذاتی سیستمهای اجتماعی-اکولوژی مواجه هستند. یک رویکرد معمول برای درک و بررسی این سیستمها، مدلسازی عاملبنیان است که در طی سالیان گذشته نهتنها در علوم اکولوژیکی، بلکه در بسیاری از رشتههای دیگر مورد استفاده قرار گرفته و امروزه به ابزاری با کاربرد ...
بیشتر
محققین علوم اکولوژی و اجتماعی مدتها است که با چالش نحوه مدلسازی پیچیدگیهای ذاتی سیستمهای اجتماعی-اکولوژی مواجه هستند. یک رویکرد معمول برای درک و بررسی این سیستمها، مدلسازی عاملبنیان است که در طی سالیان گذشته نهتنها در علوم اکولوژیکی، بلکه در بسیاری از رشتههای دیگر مورد استفاده قرار گرفته و امروزه به ابزاری با کاربرد گسترده تبدیل شده است. با این وجود برخلاف اهمیت این رویکرد مدلسازی، تا سال 2006 هیچ رویه استانداردی برای ساخت و ارائه مدلهای عاملبنیان وجود نداشت. از این رو، در سال 2006 تعدادی از مدلسازان با طیف وسیعی از حوزهها در اکولوژی، رویهای تحتعنوان ODD (مرور اجمالی، مفاهیم طراحی و جزئیات) را بهعنوان استانداردی برای توصیف رویکردهای مدلسازی فرد-محور (ازجمله عاملبنیان) پیشنهاد کردند. در ادامه تعدادی از ارائهدهندگان این رویه در سال 2010 با مروری بر تحقیقاتی که از نسخه اولیه آن استفاده کرده بودند، نسخه بهروزرسانیشده آن را به منظور رفع مشکلات و ابهامات نسخه اولیه توسعه و ارائه دادند و بهعنوان جایگزین نسخه قبلی معرفی کردند. سپس باتوجهبه نقش اساسی تصمیمات انسانی در مدلسازی عاملبنیان، نسخه جدیدی از این رویه تحت عنوان ODD+D بهطور خاص برای این رویکرد مدلسازی در سال 2013 ارائه شد. هدف نسخه جدید، توسعه و اصلاح رویه به منظور ایجاد استانداردی برای توصیف مدلهای عاملبنیان بود؛ بهنحویکه تصمیمگیری انسانی را درون خود لحاظ کند. با توجه به اهمیت استفاده از این رویه در ساختار تحقیقات مدلسازی عاملبنیان، این مقاله به معرفی رویه ODD، مروری بر سیر تحول آن در سالهای اخیر و شرح مفصل آن در نسخههای متعدد میپردازد.
مدیریت آب و اقتصاد
الهام اپراجونقانی؛ زهرا نصراللهی
چکیده
محدودیت عرضه منابع آب همراه با افزایش تقاضا در سالهای اخیر، کمبود آب را به یک مسأله جدی در کشور ایران تبدیل کرده است. امروزه محققان تأکید دارند راهکار حل مساله کمبود آب، تنها تمرکز بر افزایش عرضه نیست بلکه باید به مدیریت تقاضا نیز توجه کرد. ازآنجاییکه آب نقش اساسی در توسعه پایدار دارد و برنامهریزیهای منطقهای که پتانسیلها ...
بیشتر
محدودیت عرضه منابع آب همراه با افزایش تقاضا در سالهای اخیر، کمبود آب را به یک مسأله جدی در کشور ایران تبدیل کرده است. امروزه محققان تأکید دارند راهکار حل مساله کمبود آب، تنها تمرکز بر افزایش عرضه نیست بلکه باید به مدیریت تقاضا نیز توجه کرد. ازآنجاییکه آب نقش اساسی در توسعه پایدار دارد و برنامهریزیهای منطقهای که پتانسیلها و مزیتهای منطقهای را مرکز توجه قرار میدهد، مدیریت منابع آب یک استراتژی مناسب در راستای راسیدن به توسعه پایدار است. بر این اساس هدف از پژوهش حاضر تحلیل و ارزیابی مصرف آب در بخشهای اقتصادی استان اصفهان با استفاده از شاخص ردپای آب و جدول داده–ستانده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشانداد، براساس شاخص ردپای آب اگرچه بخش «کشاورزی» همچنان در رتبه نخست مصرف آب قرار دارد اما سهم آن از کل مصرف، از حدود 91/73 درصد به 67/81 درصد کاهش یافته و سهم بخش «صنایع محصولات غذایی، آشامیدنی و دخانیات» از 0/40 درصد به 14/74 درصد افزایش پیدا کرده است. این نتیجه نشاندهنده تفاوت در میزان مصرف آب با رویکرد ردپای آب نسبت به رویکرد سنتی است. همچنین نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، سرانه ردپای آب هر شهروند در استان اصفهان در سال 1390 برابر با 2767 مترمکعب بود.
مدیریت آب و اقتصاد
نادر مالکی؛ رضا شاکری بستان آباد؛ محسن صالحی کمرودی؛ سعیده سیدآبادی
چکیده
خشکسالی و کم آبی در ایران یک واقعیت اقلیمی است و باتوجه به روند روزافزون نیاز بخشهای مختلف به آب بهویژه بخش کشاورزی، مشکل خشکسالی در سالهای آینده حادتر خواهد شد. این در حالی است که رویکرد حفظ امنیت آبی در سیاستهای توسعه کشور بهویژه در بخش کشاورزی کمتر دیده میشود و سیاستگذاری توسعه در ایران ...
بیشتر
خشکسالی و کم آبی در ایران یک واقعیت اقلیمی است و باتوجه به روند روزافزون نیاز بخشهای مختلف به آب بهویژه بخش کشاورزی، مشکل خشکسالی در سالهای آینده حادتر خواهد شد. این در حالی است که رویکرد حفظ امنیت آبی در سیاستهای توسعه کشور بهویژه در بخش کشاورزی کمتر دیده میشود و سیاستگذاری توسعه در ایران منجر به تهدید منابع آب کشور شده و برقراری امنیت آبی را در کشور با چالش جدی مواجه نموده است. از این رو مدیریت منابع آبی و چگونگی بهکارگیری آن در ایران نیازمند بازنگری جدی است و ضروری است منابع آب مناطق مختلف از لحاظ فاکتورهای فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی مورد سنجش مستمر قرار گرفته و براساس آن سیاستهای توسعهای صورت پذیرد. از این رو هدف مطالعه حاضر بررسی وضعیت امنیت آبی استانهای کشور در سالهای 1390 و 1395 براساس شاخصهای امنیت آبی و شناسایی مهمترین متغیرهای موثر برآن است. به این منظور ابتدا با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و نظرات کارشناسان و پژوهشگران اهمیت نسبی شاخصهای امنیت آبی تعیین شد و با استفاده از روشهای تحلیل چند معیاره شاخص ترکیبی امنیت آبی استانهای ایران در سالهای 1390 و 1395 ساخته شد. براساس نتایج استانهای خوزستان، تهران، آذربایجان شرقی، کردستان و مازندران در وضعیت بهتر و استانهای قم، یزد، کرمان و سیستان و بلوچستان در وضعیت بدتری از نظر امنیت آبی نسبت به سایر استانهای کشور دارند.
منابع آب سطحی و زیرزمینی
منا عزیزی جلیلیان؛ افشین دانه کار؛ عبدالرسول سلمان ماهینی؛ کامران شایسته؛ فریدون طاهری سرتشنیزی
چکیده
حفاظت از منابع آبی از ویژگیهای اصلی توسعه پایدار است و در اسناد بینالمللی و ملی بر لزوم حمایت از آنها در مناطق تحت حفاظت با هدف حفظ تنوعزیستی و خدمات بسیار آنها نظیر تأمین آب شرب تاکید شده است. در گام نخست مطالعه حاضر، منابع آبی سطحی کشور شامل پیکرههای آبی مهم، رودخانههای دائمی و مناطق یخچالی بررسی و پس از تهیه نقشههای ...
بیشتر
حفاظت از منابع آبی از ویژگیهای اصلی توسعه پایدار است و در اسناد بینالمللی و ملی بر لزوم حمایت از آنها در مناطق تحت حفاظت با هدف حفظ تنوعزیستی و خدمات بسیار آنها نظیر تأمین آب شرب تاکید شده است. در گام نخست مطالعه حاضر، منابع آبی سطحی کشور شامل پیکرههای آبی مهم، رودخانههای دائمی و مناطق یخچالی بررسی و پس از تهیه نقشههای وضع موجود این منابع، حساسیت اکولوژیک آنها با توجه به معیارهای پیشنهادی و نظرات کارشناسی مشخص شد. در گام دوم، میزان پوششدهی هر سه منبع آب سطحی توسط شبکه مناطق تحت حفاظت بررسی شد. نتایج نشان داد، معیارهای رژیم جریان، طبیعی بودن، وسعت، غنای گونهای ماهیها/پرندگان، و وضعیت مدیریت حفاظتی در اولویت توجه برای مدیریت این منابع قرار گرفتند. همچنین، براساس این معیارها، تالابهای بختگان، ارژن، میانکاله، چغاخور، شادگان و انزلی و رودخانههای کر، کرج، سردآبرود، چهلگرد و سفیدرود حساسترین منابع آبی شناخته شدند. این نتیجه بهدست آمد که دو طبقه مدیریتی منطقه حفاظت شده و اثر طبیعی ملی نسبت به سایر طبقهها در پوششدهی منابع آبی ضعیفتر عمل میکنند و رودخانهها نسبت به سایر منابع، کمتر در شبکه مناطق حضور دارند. یافتههای مطالعه حاضر میتواند بهعنوان راهنمای برنامهریزان حفاظت سرزمین به منظور توجه مناسب به منابع آبی حساس در انتخاب مناطق تحت حفاظت در کشور استفاده شود.
منابع آب سطحی و زیرزمینی
مازیار اسمنی؛ کاظم بشیرنژاد؛ پیمان باشی شهابی؛ ایمان زحمتکش
چکیده
برآورد تبخیر پتانسیل به صورت برخط میتواند در مدیریت منابع آبی پر کاربرد باشد. در این تحقیق استفاده از یک نرمافزار برای گوشیهای هوشمند جهت برآورد تبخیر پتانسیل از سطوح آزاد آب و سطح زمین و همچنین، برآورد امکان کاهش تبخیر ناشی از نصب صفحات فتوولتاییک بر روی پهنههای آبی مد نظر میباشد. دادههای مورد استفاده از پایگاه داده شبکه ...
بیشتر
برآورد تبخیر پتانسیل به صورت برخط میتواند در مدیریت منابع آبی پر کاربرد باشد. در این تحقیق استفاده از یک نرمافزار برای گوشیهای هوشمند جهت برآورد تبخیر پتانسیل از سطوح آزاد آب و سطح زمین و همچنین، برآورد امکان کاهش تبخیر ناشی از نصب صفحات فتوولتاییک بر روی پهنههای آبی مد نظر میباشد. دادههای مورد استفاده از پایگاه داده شبکه ابری NASA-POWER استخراج میشود و نرمافزار به صورت هوشمند نقطه انتخابی را نسبت به دو حالت خشکی یا پهنۀ آبی تشخیص داده و محاسبات مربوطه را انجام میدهد. رابطه پیشنهادی تحقیق برای برآورد تبخیر پتانسیل با در نظر گرفتن دادههای میانگین ده ساله سد دوستی (سالهای 2008 الی 2017) مورد بررسی قرار گرفت و میزان خطای آن و برخی روابط تجربی تبخیر پتانسیل و تبخیر از سطح آزاد آب با میزان تبخیر صورت گرفته از تشت تبخیر مستقر در محل تعیین گردید که نتایج نشان داد، این رابطه نسبت به تمامی روابط مورد بررسی دارای خطای کمتری است. به منظور ارزیابی کارایی رابطه پیشنهادی و دادههای دریافتی از پایگاه NASA-POWER، مقدار تبخیر خروجی نرمافزار با مقادیر دادههای تشت تبخیر در ایستگاههای سینوپتیک برای شش شهر مقایسه شده و صحت مقادیر خروجی نرمافزار، در بازه 8 الی 16 درصد برآورد گردید.
آبیاری و کشاورزی
حامد پورصمصام؛ الهام اکبری؛ حسین قربانی زاده خرازی؛ سعید برومند نسب
چکیده
استفاده کارآمد از آب، علاوه بر افزایش عملکرد تولید، میتواند سبب بازگشت سرمایه با تأکید بر حفظ منابع آب و محیطزیست شود. یکی از راههای استفادۀ بهینه از آب در بخش کشاورزی، میتواند کاربرد فناوری سامانههای آبیاری تحتفشار باشد. در این پژوهش با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP در محیط نرمافزار GIS، اولویت اجرای ...
بیشتر
استفاده کارآمد از آب، علاوه بر افزایش عملکرد تولید، میتواند سبب بازگشت سرمایه با تأکید بر حفظ منابع آب و محیطزیست شود. یکی از راههای استفادۀ بهینه از آب در بخش کشاورزی، میتواند کاربرد فناوری سامانههای آبیاری تحتفشار باشد. در این پژوهش با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP در محیط نرمافزار GIS، اولویت اجرای سامانههای مختلف آبیاری تحت فشار (کلاسیک ثابت، آبفشان غلطان، مکانیزه خطی و موضعی) در دشت دز بررسی شد. این دشت، پهناورترین دشت و از مهمترین قطبهای کشاورزی استان خوزستان است. بدین منظور معیارهای تأثیرگذار در اجرای هر یک از روشهای آبیاری شامل دو معیار اصلی اقتصادی- اجتماعی و فیزیک مزرعه که هرکدام چند زیرمعیار دارند، در نظر گرفته شد. در ادامه، معیارها و زیرمعیارها با توجه به جدول امتیازبندی سلسه مراتبی از ۱ تا ۹ امتیازدهی شدند و پس از محاسبۀ میانگین هندسی وزن نهایی معیارها و زیرمعیارها برای هر گزینه، امتیازهای نهایی وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی شد و نقشههای گرافیکی برای اولویت اجرای هر روش آبیاری بهدست آمد. نقشههای نهایی به چندین سطح امتیازی طبقهبندی و امتیاز نهایی هر سیستم آبیاری با میانگینگیری وزنی نسبت به درصد مساحت حاصل شد و اولویت هر یک از انواع روشهای آبیاری تحتفشار جهت اجرا در دشت دز تعیین گردید. نتایج نشان داد که بهترتیب 80/46 و 18/54 درصد از مساحت کل دشت برای اجرای انواع آبیاری بارانی و موضعی مناسب است و سامانه آبیاری کلاسیک ثابت با بیشترین امتیاز، بهعنوان اولویت بالاتر جهت اجرا در این تحقیق انتخاب شد.
حسین اسماعیلیان؛ سید محمد تفضلی؛ ناهید رجب زاده مغانی؛ سید علیرضا قدسی زاده آزرمی
چکیده
با توجه به پیشبینی رشد جمعیت در آینده و خشکسالیهای اخیر در کشور، یکی از چالشهای اساسی سیاستگذاران از یک طرف تامین آب شرب سالم و از طرفی دیگر حل معضلات محیطزیستی و بهداشتی ناشی از دفع نامطلوب فاضلاب میباشد. در راستای حل این مشکل در کلانشهر مشهد مقدس، دو شرکت آب منطقهای خراسان رضوی و آب و فاضلاب مشهد با همکاری ...
بیشتر
با توجه به پیشبینی رشد جمعیت در آینده و خشکسالیهای اخیر در کشور، یکی از چالشهای اساسی سیاستگذاران از یک طرف تامین آب شرب سالم و از طرفی دیگر حل معضلات محیطزیستی و بهداشتی ناشی از دفع نامطلوب فاضلاب میباشد. در راستای حل این مشکل در کلانشهر مشهد مقدس، دو شرکت آب منطقهای خراسان رضوی و آب و فاضلاب مشهد با همکاری چندجانبه مدل مشترک پساب را با هدف ساخت و اجرای تصفیهخانه فاضلاب، تامین آب مورد نیاز و بازچرخانی پساب تدوین نموده که به کلیات آن در این مقاله پرداخته شده است. در این طرح به دلیل کمبود اعتبارات عمرانی و منابع داخلی شرکتها استفاده از سرمایه بخش خصوصی به روش واگذاری پساب به سرمایه گذار در راستای رسیدن به اهداف محیطزیستی و تامین آب شهر مشهد مطرح شده که مزایای قابل توجهی از دیدگاه بخش خصوصی و کلان جامعه دارد. در این طرح دو بسته سرمایهگذاری مشترک بین دو شرکت تدوین شده است که به جزئیات آن پرداخته میشود. آنچه که در این پروژه بسیار مهم است دستیابی به یک مدل مشترک پساب بوده تا بتوان با اجرای آن به درستی به اهداف تعریف شده رسید. اجرایی شدن این طرح کمک قابل توجهی در اجرای بخشی از پروژههای تصفیه فاضلاب و تأمین آب شهر مشهد در ازای واگذاری پساب مینماید. در این مدل سرمایهگذاری مجموعاً 93 درصد نیاز آبی و 29 درصد ظرفیت مورد نیاز تصفیه فاضلاب تأمین خواهد شد.
علیرضا رادخواه؛ اسماعیل صادقی نژاد ماسوله
چکیده
پرورش آبزیان به عنوان یک صنعت در حال رشد در جهان شناخته میشود. این صنعت مهم تأمین کننده مواد غذایی و درآمد جوامع محلی است. از اینرو، نقش مهمی در پیشرفت اقتصادی کشورها ایفا میکند. تاکنون فناوری نانو به عنوان یک دانش نوظهور در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار گرفته است که از جمله آنها میتوان به بخش آبزیپروری ...
بیشتر
پرورش آبزیان به عنوان یک صنعت در حال رشد در جهان شناخته میشود. این صنعت مهم تأمین کننده مواد غذایی و درآمد جوامع محلی است. از اینرو، نقش مهمی در پیشرفت اقتصادی کشورها ایفا میکند. تاکنون فناوری نانو به عنوان یک دانش نوظهور در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار گرفته است که از جمله آنها میتوان به بخش آبزیپروری اشاره کرد. یکی از جلوههای فناوری نانو در صنعت آبزیپروری کاربرد نانو ذرات فلزی میباشد که با هدف تغذیه آبزیان، بهبود کیفیت آب و کنترل بیماریها انجام میگیرد. اگرچه این مواد کاربرد گستردهای در بخش آبزیپروری دارند، اما افزایش تولید و استفاده از آنها نگرانیهای زیادی در مورد سمیت بالقوه برای سلامت انسان و محیطزیست ایجاد کرده است. تاکنون تحقیقات متعددی در رابطه با تاثیرات سمی نانو ذرات فلزی در محیطهای آبزی صورت گرفته است، اما نقش عوامل محیطی در میزان سمیت این مواد کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر برخی از فاکتورهای فیزیکوشیمیایی آب-درجه حرارت، شوری، میزان اکسیژن، سختی آب، میزان اسیدیته (pH) و ترکیبات آلی-بر زیست فراهمی، میزان سمیت و سطح اثرگذاری نانو ذرات فلزی در اکوسیستمهای آبزی انجام شد. یافتههای به دست آمده نشان داد، فاکتورهای مورد نظر نقش موثری در کاهش یا افزایش سطح تاثیرگذاری مواد آلاینده در سیستمهای آبی دارند، بنابراین لازم است اهمیت و اثربخشی این فاکتورها در مطالعاتی که با هدف ارزیابی سمیت نانو ذرات انجام میشود، مورد توجه قرار گیرد.
پروانه میسرجانی؛ نسرین سیاری؛ ساره سیاری
چکیده
اتلاف بیش از متوسط 30 درصد آب ورودی به شبکههای توزیع آب شرب کشور در اثر نشت از شبکه، موجب نگرانی جدی مسئولین شرکتهای آب و فاضلاب کشور شده و یافتن موقعیت نشت در شبکههای توزیع یکی از مسائل و دغدغههای مهم کاربران و سازمانهای مربوطه میباشد. کاهش میزان نشت در شبکههای آبرسانی یکی از روشهای اصلی مدیریت شبکهای توزیع آب ...
بیشتر
اتلاف بیش از متوسط 30 درصد آب ورودی به شبکههای توزیع آب شرب کشور در اثر نشت از شبکه، موجب نگرانی جدی مسئولین شرکتهای آب و فاضلاب کشور شده و یافتن موقعیت نشت در شبکههای توزیع یکی از مسائل و دغدغههای مهم کاربران و سازمانهای مربوطه میباشد. کاهش میزان نشت در شبکههای آبرسانی یکی از روشهای اصلی مدیریت شبکهای توزیع آب در کشورهای مختلف به شمار میرود. در حال حاضر روشهای متعددی برای شناسایی نشت در شبکههای آبرسانی ارائه شده است. در این مقاله، مدلسازی هیدرولیک جریان یک شبکه واقعی توسط نرمافزار هیدرولیکی WaterGEMS و حل معکوس معادلات جریان، با داشتن مقادیر اندازهگیری شده فشار در تعدادی از گرههای شبکه، پیشبینی محل و میزان نشت موجود در شبکههای توزیع آب شهر محیآباد واقع در استان کرمان انجام شد. ابتدا مدل هیدرولیکی شبکه مورد بررسی در نرمافزار تحلیل هیدرولیکی تهیه و کالیبره شده و مقدار نشتهای موجود برداشت و سپس با تحلیل شبکه برای حالات و مقادیر مختلف وجود نشتهای فرضی، مقادیر فشار در گرههای مختلف شبکه محاسبه شد. در مرحله دوم با استفاده از شبکههای عصبی مصنوعی، پس از آموزش شبکه، با ارائه فشارهای اندازهگیری شده در برخی از گرههای شبکه به عنوان دادههای ورودی به شبکه عصبی، موقعیت و مقدار نشتهای احتمالی موجود، پیشبینی شد. بررسی و مقایسه نتایج حاصل از تحلیل هیدرولیکی شبکه و شبکه عصبی مصنوعی نشاندهنده دقت بسیار بالای شبکههای عصبی مصنوعی در تخمین مقدار و موقعیت نشتها بود.
آب، اکوسیستم و محیطزیست
نگین خاتونی؛ مهدی کلاهی
چکیده
مراتع به عنوان یکی از اکوسیستمهای طبیعی مهم، نقش برجستهای در تولید، پشتیبانی، پالایش، تنظیم و فرهنگ آب دارند. به عبارت دیگر، زندگی اجتماعی آب به مراتع مرتبط است. این مقاله با پرداختن به موضوع ارتباط بین مراتع و آب، کنش دو سویه آنها را بررسی میکند و به ابعاد تنظیمی، تولیدی-تأمینکننده، زیستگاهی-حمایتی و اطلاعاتی-فرهنگی ...
بیشتر
مراتع به عنوان یکی از اکوسیستمهای طبیعی مهم، نقش برجستهای در تولید، پشتیبانی، پالایش، تنظیم و فرهنگ آب دارند. به عبارت دیگر، زندگی اجتماعی آب به مراتع مرتبط است. این مقاله با پرداختن به موضوع ارتباط بین مراتع و آب، کنش دو سویه آنها را بررسی میکند و به ابعاد تنظیمی، تولیدی-تأمینکننده، زیستگاهی-حمایتی و اطلاعاتی-فرهنگی مراتع در زمینه آب میپردازد. مراتع به دلیل ایجاد سیستم یکپارچه اجتماعی-اکولوژیکی، تعیینکننده قابلیتهای مختلف مرتبط با آب هستند. در نهایت برای مقابله با کمبود آب، احیا و حراست از مراتع باید به یکی از فعالیتهای بنیادین جامعه امروزی تبدیل شود. همانگونه که آب ناجی مراتع است، مراتع نیز ناجی و مامنی برای آب است. بنابراین، پایداری در تامین آب، به پایداری زیستی مراتع مرتبط است.
حمید پشتوان
دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1400، صفحه 105-106
چکیده
قانون مدیریت پایدار آب زیرزمینی کالیفرنیا که به اختصار، SGMA (سیگما) شناخته میشود، در سال 2014 در بحبوحه خشکسالی پنجساله کالیفرنیا از 2012 تا 2016 به تصویب رسید. این قانون به شکل اساسی نقشها، مسئولیتها، و اختیارات مراجع محلیِ مسئول پیادهسازی مدیریت آب زیرزمینی در کالیفرنیا و دستگاههای ایالتی ناظر را دگرگون کرده است. در این نوشتار ...
بیشتر
قانون مدیریت پایدار آب زیرزمینی کالیفرنیا که به اختصار، SGMA (سیگما) شناخته میشود، در سال 2014 در بحبوحه خشکسالی پنجساله کالیفرنیا از 2012 تا 2016 به تصویب رسید. این قانون به شکل اساسی نقشها، مسئولیتها، و اختیارات مراجع محلیِ مسئول پیادهسازی مدیریت آب زیرزمینی در کالیفرنیا و دستگاههای ایالتی ناظر را دگرگون کرده است. در این نوشتار به اختصار، سابقه سیاستهای آب زیرزمینی کالیفرنیا توصیف میشود تا پیشینه و جایگاه قانون جدید در روند تکاملی سیاست آب زیرزمینی روشن شود. سپس به اجمال، مؤلفههای اصلی قانون مدیریت پایدار آب زیرزمینی معرفی و تشریح میشود.
عادل سپهر
دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1400، صفحه 107-109
چکیده
مصاحبه با دکتر عادل سپهر، رئیس گروه پژوهشی حفاظت اکوسیستم و مدیریت مخاطرات محیطی، پژوهشکده آب و محیطزیست دانشگاه فردوسی مشهد
بیشتر
مصاحبه با دکتر عادل سپهر، رئیس گروه پژوهشی حفاظت اکوسیستم و مدیریت مخاطرات محیطی، پژوهشکده آب و محیطزیست دانشگاه فردوسی مشهد