مدیریت آب و اقتصاد
یونس اکبری؛ سید نوید موسوی
چکیده
این مطالعه با استفاده از روش کیفی به دنبال آن است تا دریابد ساخت سد حسنلو، بهعنوان یک اقدام توسعهای بر حوزه آبریز دریاچه ارومیه، از نظر مردم محلی چه نتایج و پیامدهایی را به دنبال داشته است و در نهایت صورتبندی روشنی از دیدگاه جامعه محلی در رابطه با تأثیرات این سد بر دریاچه ارومیه ارائه دهد. یافتههای تحقیق گویای ...
بیشتر
این مطالعه با استفاده از روش کیفی به دنبال آن است تا دریابد ساخت سد حسنلو، بهعنوان یک اقدام توسعهای بر حوزه آبریز دریاچه ارومیه، از نظر مردم محلی چه نتایج و پیامدهایی را به دنبال داشته است و در نهایت صورتبندی روشنی از دیدگاه جامعه محلی در رابطه با تأثیرات این سد بر دریاچه ارومیه ارائه دهد. یافتههای تحقیق گویای آن است که احداث سد حسنلو بهعنوان یک اقدام توسعهای، در نگاه جامعه محلی نتایج مثبتی ازجمله افزایش درآمد کشاورزان منطقه، بهبود وضع معیشتی و رفاهی اهالی منطقه و ایجاد اشتغال وابسته برای بخشی از ساکنان و همچنین افزایش تولید محصولات کشاورزی را به همراه داشته است و از این جنبه میتوان آن را بهعنوان یک اقدام توسعهای مطلوب ارزیابی نمود. دیدگاه مثبت جامعه محلی نسبت به این اقدام توسعهای را میتوان با استناد به دغدغه ساکنان محلی برای حفظ سد حسنلو و گسترش اقدامات توسعهای از این دست، در ازای خشک شدن دریاچه ارومیه استنباط نمود. بااینحال این اقدام توسعهای علاوهبر نتایج مثبت، پیامدهای منفی نیز به همراه داشته است که مهمترین آن تشدید وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه است. بهطورکلی میتوان اینگونه بیان کرد که تعدد سدهای احداث شده بر روی رودخانههای ورودی به دریاچه ارومیه نمودی عریان از توسعه افسار گسیخته بوده که عامل اصلی تشدید خشک شدن دریاچه ارومیه است و باید با توسعه مسئولانه و مدیریت شده جایگزین شود.
ریسک، پایداری و تاب‌آوری
مهدی امینی؛ حسین کوهستانی؛ فاطمه کاظمیه
چکیده
این پژوهش از نوع مطالعات کاربردی بوده و روش پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی می‌باشد و به‌منظور دستیابی به هدف از روش علی-مقایسه‌ای استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کارشناسان و متخصصان باتجربه در زمینه‌ی مسائل دریاچه ارومیه تشکیل دادند. روش نمونه‌گیری هدفمند از نوع گلوله برفی بود و ابزار تحقیق، پرسشنامه و روایی آن براساس نظرات ...
بیشتر
این پژوهش از نوع مطالعات کاربردی بوده و روش پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی می‌باشد و به‌منظور دستیابی به هدف از روش علی-مقایسه‌ای استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کارشناسان و متخصصان باتجربه در زمینه‌ی مسائل دریاچه ارومیه تشکیل دادند. روش نمونه‌گیری هدفمند از نوع گلوله برفی بود و ابزار تحقیق، پرسشنامه و روایی آن براساس نظرات اساتید و کارشناسان تائید شد. برای تعیین میزان پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و برای هریک از شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و محیط‌زیستی بهصورت مجزا محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق نرم‌افزار SPSS صورت گرفت، علاوهبر آمار توصیفی، از آمار استنباطی نظیر آزمون‌های مقایسه‌ای استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد خشک‌شدن دریاچه ارومیه بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و محیط‌زیستی روستاهای پیرامون تاثیر گذاشته است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل سلسه‌مراتبی (AHP) برای اولویت‌بندی پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و محیط‌زیستی خشک‌شدن دریاچه ارومیه نشان داد، پیامد محیط‌زیستی با میانگین وزن نهایی 7/407 بیشترین اهمیت، پیامد اجتماعی با میانگین وزن نهایی 2/623 در درجه دوم اهمیت و پیامد اقتصادی با میانگین وزن نهایی 1/393 در درجه سوم اهیمت قرار گرفت. بنابراین پیشنهاد میشود به منظور جلوگیری از فاجعه محیط‌زیستی و بروز پیامدهای تخریب کننده آن اقدامات عاجل در نجات دریاچه ارومیه توسط مسئولین دولتی، مراکز علمی و افراد خبره با بهره‌گیری از تمامی ظرفیت‌های داخلی و کمک‌های بین‌المللی انجام گیرد تا از تکرار فاجعه محیط‌زیستی دریاچه آرال در این منطقه از کشور جلوگیری شود.
