تأثیر نصب کنتورهای هوشمند بر نوسانات سطح ایستابی و مصرف انرژی چاه‌های کشاورزی دشت رشتخوار

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مطالعه موردی

نویسندگان

• حسین محمدزاده ¹
• مهدی ترشیزی ²

¹ گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد ایران

² گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد ایران

چکیده

وابستگی معیشت ساکنان دشت رشتخوار به کشاورزی، و افزایش جمعیت باعث برداشت بی‌رویه از چاه‌های عمیق، به عنوان منبع اصلی تأمین کننده آب، شده است. که نتیجه آن افت شدید سطح ایستابی و بحرانی شدن وضعیت آبخوان دشت رشتخوار بوده است. در راستای کاهش بحران، اقدامات مدیریتی متعددی از جمله پروژه نصب کنتور‌های هوشمند بر روی چاه‌های دشت در سال 1394، به عنوان زیرمجموعه طرح احیا و تعادل بخشی، انجام گردیده است. بررسی روند تغییرات سطح ایستابی در هیدروگراف های 20 ساله چاه‌های مشاهده‌ای و همچنین محاسبه ساعت کارکرد و انرژی مصرفی چاه‌های کشاورزی انتخابی متناظر آن‌ها و نمودارهای روند تغییرات مصرف انرژی و ساعت کارکرد، نشان می‌دهد شیب خط روند تغییرات سطح آب چاه‌های مشاهده‌ای بعد از نصب کنتور نسبت به قبل از نصب، کاهش چشمگیری داشته است. بطوریکه در چاه‌ های مشاهده‌ای که دارای آمار پیوسته و صحیح می باشند پس از نصب کنتورها بطور میانگین کاهش 46.4 درصدی در افت سطح ایستابی ایجاد شده است. همچنین با نصب کنتورهای هوشمند، ساعت کارکرد واقعی و مصرف انرژی چاه‌های انتخابی در دو بازه زمانی مشابه 8 ساله در قبل و بعد از نصب کنتورهای هوشمند به ترتیب معادل 11.7 درصد و 22.8 درصد کاهش داشته است با توجه به طبقه بندی رشتخوار در محدوده خشکسالی شدید تا بسیار شدیددر ده سال گذشته، روند کاهش تغییرات سطح ایستابی و تغییرات ساعت کارکرد و مصرف انرژی، نمیتواند نتیجه خشکسالی باشد، بلکه کاهش برداشت توسط نصب کنتورهای هوشمند آب به عنوان ابزار مدیریت برداشت انجام شده است.

کلیدواژه‌ها

• کنتور هوشمند
• نوسانات سطح ایستابی
• دشت ‌رشتخوار

موضوعات

• منابع آب سطحی و زیرزمینی