چالش‌‏های به‏ کارگیری عملیات پایدار محیط‏ زیستی در میان کشاورزان گندم‏کار شهرستان خرم ‏آباد

نوع مقاله : پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران

2 دانشجوی دکتری، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف کلی تحلیل چالش‏‌های به‏‌کارگیری عملیات پایدار محیط زیستی در میان کشاورزان انجام شد. جامعه آماری پژوهش تمامی خانوارهای کشاورزان گندم‏کار در شهرستان خرم‌آباد بودند (N=12500). حجم نمونه با استفاده از فرمول نمونه‏‌گیری کوکران 240 نفر از سرپرست خانوارهای کشاورزان تعیین شد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه بود که روایی آن توسط پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده‌‏ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی توسط نرم‌‏افزارهای SPSSWin23 و Lisrel8.54 انجام شد. نتایج این اولویت‏‌بندی چالش‏های بکارگیری عملیات پایدار محیط‏زیستی براساس دیدگاه کشاورزان نشان داد مهمترین چالش‌‏های این بخش شامل «ساختار سازمانی نامناسب برای سیاست‏گذاری کارآمد» و «عدم برگزاری دوره‌‏های ترویجی و آموزشی» بود. علاوه بر این، نتایج تحلیل عاملی چالش‌‏های شناخته شده را در سه عامل چالش‌‏های آموزشی و حرفه‏ای، چالش‌‏های سیاست‏‌گذاری و نهادی و چالش‌‏های اقتصادی و حمایتی طبقه‏‌بندی کرد که 691/42 درصد از واریانس کل عامل‌‏ها را تبیین نمودند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


اسلام‌زاده، و. 1392. مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی محیط‏زیست. انشارات سازمان سبز حزب اسلامی کار. چاپ اول. تهران.
اصولی، ن. و طالشی، ک. 1399. بررسی میزان انجام راهکارهای مدیریت پایدار منابع آب بخش کشاورزی استان لرستان در شرایط خشکسالی. دومین همایش ملی راهبردهای مدیریت منابع آب و چالش‌های زیست محیطی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری. ساری. مازندران.
پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس. 1384. طرح جامع توسعه‏ی استان لرستان. سازمان مدیریت برنامه‏ریزی استان لرستان.
جمشیدی، ع.، نور زمان‌آبادی، ه.، جمینی. د.، بهاری، ع. و مرادی، ن. 1394. بررسی و ارزیابی سازه‌های مؤثر بر کشاورزی پایداری (مطالعه موردی: برنج کاران شهرستان شیروان چرداول، استان ایلام). تحقیقات جغرافیایی، 30(۳): 223-240.
حق‏ندری، ف. میرزایی، ر. و افضلی، ا. 1396. ارزیابی آسیب‌‏پذیری محیط‌زیست زیستی استان لرستان با استفاده از تحلیل تصمیم‌‏گیری چندمعیاره. فصلنامه جغرافیا و پایداری محیط، 25 :19-34.
سواری، م. و اسدی، ز. 1399. تعیین کننده‏‌های عضویت زنان روستایی در تعاونی‏‌های حفاظت از جنگل در استان لرستان. مجله جنگل و فرآورده‌‏های چوب، 72(۴): 313-326.
شرفی، ل. و علی‌بیگی، ا. 1394. الگو سنجش پایداری محیط‌زیست روستایی مورد: روستای شروینه در شهرستان جوانرود. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 4(۲): 115-132.
شکرگزار، ا.، جعفرآبادی مهرآبادی، م. و رحیمی یکتا، س. 1395. نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار زیست محیطی مطالعه مورد شهر خرم‏آباد. اولین همایش ملی منابع طبیعی و توسعه پایدار در زاگرس مرکزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد.
ظاهری، م. و سعدی، م. 1396. تحلیل پایداری زیست‌محیطی در جوامع روستایی حاشیه اکوسیستم تالاب بر اساس الگوی بوم روستا مطالعه موردی: روستاهای حاشیه تالاب زریوار. محیط‌شناسی، 4(۲): 257-275.
فاضلی، م. 1391. جامعه‌شناسی و تعهد محیط‌‌زیستی. ماهنامه همشهری. 100: 15-28.
فریتیوف، ک. 1394. پیوندهای پنهان: تلفیق گستره‌‏های زیستی، شناختی و اجتماعی در علم پایداری. مترجم محمد حریری اکبری، جلد سوم. انتشارات نشر نی. تهران.
کنعانی، ا. و احمدوند،‌ م. 1398. تبیین رفتار محیط‏زیستی کشاورزان گندم کار آبی: کاربرد تئوری ارزش-اعتقاد-هنجار. آموزش محیطزیست و توسعه پایدار، 7(3): 35-46.
محمدی، ف. 1397. پایداری زیست‏‌محیطی و عوامل تحقق آن در بخش کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان پاکدشت). اقتصاد کشاورزی و توسعه، 101(26): 247-267.
منتی‌زاده، م.، زمانی، غ. و کرمی، ع. 1392. مدل یابی رفتار زیست‏محیطی زارعان شهرستان شیراز با استفاده از تئوری ارزش-عقیده-هنجار استرن. فصلنامه تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی، 45(4): 613-624.
موسی‌پور، ک.، نعیمی، ا. و رضایی، ر. 1397. تحلیل جمعیت شناختی ادراک روستایی از پایداری محیطی در نواحی روستایی شهرستان باغ ملک استان خوزستان. مجله تحقیقات ترویج و آموزش کشاورزی، 11(41): 53-66. 
قادری، ن. چوپانی، س. صالحی،‌ص. و خوش‏فر،‌ غ. 1394. بررسی عوامل اجتماعی موثر بر رفتار زیست‌‏محیطی در شهرستان مریوان در سال 1392. علوم پزشکی زانکو، 48(16): 10-18. 

Arnesano M., Revel G. M. and Seri F. 2016. A tool for the optimal sensor placement to optimize temperature monitoring in large sports spaces, Automation in Construction, 68: 223–234.
Blessing I. A. 2012. Environmental literacy assessment: Exploring the potential for the assessment of environmental education/Programs in Ontario schools. International Journal for Cross- Disciplinary Subjects in Education (IJCDSE), 3(1): 648-656.
Botetzagias I., Dima A. F. and Malesios Ch. 2015. Extending the theory of planned behavior in the context of recycling: the role of moral norms and of demographic predictors. Resources, Conservation and Recycling, 95: 58–67.
Budak D. 2005. Behavior & Attitude of Student toward Environmental Issues at Faculty of Agricultural Turkey. Journal of Applied Sciences, 5(7): 224-1227.
Chowdury A. and Dey M. 2016. Green Banking Practics in Bangkadesh, 3(8): 15-23.
Dang H. L., Li E., Nuberg I. and Bruwer J. 2014. Understanding farmers’ adaptation intention to climate change: a structural equation modelling study in the Mekong Delta, Vietnam. Environmental Science and Policy, 41(1): 11-22.
Elliott S. and Young T. 2016. Nature by default in early childhood education for sustainability. Australian Journal of Environmental Education, 32(01): 57-64.
Ertz M., Karakas F. and Sarigöllü E. 2016. Exploring pro-environmental behaviors of consumers: An analysis of contextual factors, attitude, and behaviors. Journal of Business Research, 69(10): 3971-3980.
FAO. 2018. The state of food security and nutrition in the world 2018. Building climate resilience for food security and nutrition. (FAO), Rome, Italy.
Gifford R. 2011. The Dragons of Inaction: Psychological Barriers that Limit Climate Change Mitigation and Adaptation, American Psychologist, 66(4): 290-302.
Hou D., Al-Tabbaa A., Chen H. and Mamic I. 2014. Factor analysis and structural equation modelling of sustainable behaviour in contaminated land remediation. Journal of Cleaner Production, 84:439-449.
Huang P. S. and Shih L. H. 2009. Effective environmental management through environmental knowledge management. Environmental Science Technology (Environ Sci Technol), 6(1): 35-50.
Hynes N. and Wilson J. 2016. I do it, but don't tell anyone! Personal values, personal and social norms: Can social media play a role in changing pro-environmental behavior’s. Technological Forecasting and Social Change, 111: 349-359.
Li W., Yuan K., Yue M., Zhang L. and Huang F. 2021. Climate change risk perceptions, facilitating conditions and health risk management intentions: Evidence from farmers in rural China. Climate Risk Management, 32: 100283.
Lorenzoni I., Nicholson-Cole S. and Whitmarsh L. 2007. Barriers Perceived to Engaging with Climate Change among the UK Public and their Policy Implications, Global Environmental Change, 17(3-4): 445-459.
Mahfuzur R. and Barua S. 2016. The design and adoption of green banking framework for environment protection: Lessons from Bangladesh. Rahman, SMM, & Barua, S. 2016. The design and adoption of green banking framework for environment protection: lessons from Bangladesh. Australian Journal of Sustainable Business and Society, 2(1): 1-19.
Manolas E. 2015. Promoting pro-environmental behavior: Overcoming barriers. AEJES, 1: 13-21.‏
Manoli C. C., Johnson B., Hadjichambis A. C., Hadjichambi D., Georgiou Y. and Ioannou H. 2014. Evaluating the impact of the Earthkeepers Earth education program on children's ecological understandings, values and attitudes, and behaviour in Cyprus. Studies in Educational Evaluation, 41: 29-37.
McCool S. 2013. Making tourism sustainable, sustainable tourism and what should tourism sustain: Different questions, different indicators. In International Symposium on Coastal and Marine Tourism, April 1999.
Molina V. M. A., Fernández S. A. and Izagirre, O. J. 2013. Environmental knowledge and other variables affecting pro-environmental behavior: comparison of university students from emerging and advanced countries. Journal of Cleaner Production, 61: 130-138. 
Oskamp S. 2002. Environmentally Responsible Behavior: Teaching and Promoting It Effectively. Analyses of Social Issues and Public Policy, 2(1): 173-182. 
Pirish R. and Abdollahi S. 2019. Investigating the Impact of Consumer Knowledge and Attitude on Green Brands and the Intent to Buy Green Products (4th National Conference on Business and Business Management in Regional and Global Paradigms). Policies and purchasing, Appetite, 91: 48-55. 
Ramezani Ghavamabadi M. H. 2012. Strategic investigation of conserving the environment in Iran. The necessities and dead ends. Strategic journal, 65: 233-257 
Razzaghi Borkhani F., Rezvanfar A., Movahed Mohammadi H. and Hejazi Y. 2019. Modeling of Effectiveness Information Resources and Communication Channels on Good Agricultural Practices (GAP) Behavior for Sustainable Development of Citrus Gardens. Quarterly Journal of Environmental Education and Sustainable Development, 7(3): 71-88. 
Salehi S. and Imam Gholi l. 2012. A study of role of cultural capital and environmental attitudes and behavior; (Case Study: Kurdistan). Iranian Journal of Culture and Communication Studies, 8(28): 91-120.
Sangroya D. Nayak J.K. 2017. Factors influencing buying behavior of green energy consumer, Journal of Cleaner Production, 151: 393-405.
Savari M., Ebrahimi-Maymand R. and Mohammadi-Kanigolzar F. 2013. The Factors influencing the application of organic farming operations by farmers in Iran. Agris on-line Papers in Economics and Informatics, 5(665-2016-44970): 179-187.
Savari M., Eskandari Damaneh H. and Eskandari Damaneh H. 2020a. Factors influencing local people’s participation in sustainable forest management. Arabian Journal of Geosciences, 13(13): 1-13.
Savari M., Abdeshahi A., Gharechaee H. and Nasrollahian O. 2021a. Explaining farmers’ response to water crisis through theory of the norm activation model: evidence from Iran. International Journal of Disaster Risk Reduction, 60: 102284.
Savari M., Eskandari Damaneh H. and Eskandari Damaneh H. 2021b. Factors influencing farmers’ management behaviors toward coping with drought: evidence from Iran. Journal of Environmental Planning and Management, 64(11): 2021-2046.
Savari M. and Shokati Amghani M. 2021. Factors influencing farmers’ adaptation strategies in confronting the drought in Iran. Environment, Development and Sustainability, 23: 4949-4972. 
Savari M., Zhoolideh M. and Khosravipour B. 2021c. Explaining pro-environmental behavior of farmers: A case of rural Iran. Current Psychology, 51: 1-19.
Schmidt J. E. 2007. From intentions to actions: The role of environmental awareness on college students, UW-L Journal of Undergraduate Research, 10(10): 1-4.
Steg L. and Vlek C. 2009. Encouraging Pro-environmental Behavior: An Integrative Review and Research Agenda, Journal of Environmental Psychology, 29: 309-317.
Shen J., Dan E., Lu Y. and Guo Y. 2021. Exploratory Research on Over fertilization in Grain Production and Its Relationship with Financial Factors: Evidence from China. Sustainability, 13(4): 2176.
Shobeiri S. M. and Mieboudi H. 2013. Evaluation of environmental education and provide suggestions for improving the current situation in Iran. Journal of Environmental Sciences, 11(1): 119-130.
Syarifuddin D. and Alamsyah D. P. 2017. Green Perceived Value for Environmentally Friendly Products: Green Awareness Improvement. Journal Ekonomi Pembangunan: Kajian Masalah Ekonomi dan Pembangunan, 18(2): 245-255.
Tseng M. L. and Chiu A. S. 2013. Evaluating firm's green supply chain management in linguistic preferences. Journal of cleaner production, 40: 22-31.
Vicente-Molina M.A. Fernández-Sáinz A. and Izagirre-Olaizola J. 2013. Environmental knowledge and other variables affecting pro-environmental behaviour: comparison of university students from emerging and advanced countries. Journal of Cleaner Production, 61: 130-138.
World Health Organization (WHO). 2018. The state of food security and nutrition in the world 2018: building climate resilience for food security and nutrition. Food & Agriculture Org.
Yuan F., Tang K. and Shi Q. 2021. Does Internet use reduce chemical fertilizer use? Evidence from rural households in China. Environmental Science and Pollution Research, 28(5): 6005-6017.
CAPTCHA Image