ریسک، پایداری و تاب‌آوری
کاظم اسماعیلی؛ وحیده مرتضوی امیری؛ مائده اسکوهی
دوره 11، شماره 3 ، آذر 1403، ، صفحه 197-240
چکیده
انتقال آب از دریا به خشکی یکی از مسائل مهم و پر‌چالش مدیریت منابع آب در ایران است. مجموعه‌ای از نظرات متخصصین و دست‌اندرکاران حوزه آب در موضوع انتقال آب به روشهای میزگرد و مصاحبه حضوری و مجازی تدوین گردید. جمع‌بندی نظرات مختلف در موضوع انتقال حاکی از تفاوت دیدگاه‌های مختلف در این امر میباشد. نقدکنندگان انتقال آب عمدتاً بر عدم ...
بیشتر
انتقال آب از دریا به خشکی یکی از مسائل مهم و پر‌چالش مدیریت منابع آب در ایران است. مجموعه‌ای از نظرات متخصصین و دست‌اندرکاران حوزه آب در موضوع انتقال آب به روشهای میزگرد و مصاحبه حضوری و مجازی تدوین گردید. جمع‌بندی نظرات مختلف در موضوع انتقال حاکی از تفاوت دیدگاه‌های مختلف در این امر میباشد. نقدکنندگان انتقال آب عمدتاً بر عدم اجرا و عملیاتی نشدن معیارهای توسعه پایدار قبل از الزام به انتقال آب را دلیل اصلی مخالف با آن مطرح میکنند. در صورتی که حامیان این موضوع بر شرایط بحرانی کم آبی و مشکلات ناشی از آن بخصوص مشکلاتی که در بخش شرب ممکن است بروز کند تأکید دارند. اما آنچه از نگاه حامیان و مخالفان طرحهای انتقال آب مغفول مانده پاسخ به این سؤال میباشد که چرا کشور از نظر منابع آبی به این شرایط رسیده است، نقش تصمیمگیران در آن چه بوده است و چرا سیستمی برای پاسخگویی مسببان وجود ندارد.
کیفیت آب، بازچرخانی و فاضلاب
رضوان سلاجقه؛ مهدی راعی نائی؛ کاظم اسماعیلی
چکیده
سپتاژ فاضلابی است که پس از ماندگاری در چاه‌های جذبی و در سپتیک تانک‌ها تغلیظ شده و کیفیت آن بدلیل ماندگاری و ذخیره شدن تا حدودی نسبت به فاضلاب ورودی به تصفیه خانه‌های فاضلاب متفاوت میباشد. نحوه‌ی امحا این نوع فاضلاب از گذشته بصورت تخلیه مستقیم در نواحی غیر مسکونی و یا حتی در مزارع صیفی‌جات بوده است. سپتاژ را نمی‌توان معادل فاضلاب ...
بیشتر
سپتاژ فاضلابی است که پس از ماندگاری در چاه‌های جذبی و در سپتیک تانک‌ها تغلیظ شده و کیفیت آن بدلیل ماندگاری و ذخیره شدن تا حدودی نسبت به فاضلاب ورودی به تصفیه خانه‌های فاضلاب متفاوت میباشد. نحوه‌ی امحا این نوع فاضلاب از گذشته بصورت تخلیه مستقیم در نواحی غیر مسکونی و یا حتی در مزارع صیفی‌جات بوده است. سپتاژ را نمی‌توان معادل فاضلاب خام قلمداد نمود، زیرا درجه تغلیظ و تثبیت آن برحسب منشأ، زمان و شرایط ماندگاری متفاوت است. لذا باید در مورد نحوه مدیریت تخلیه آن در طبیعت بررسی‌های لازم صورت گیرد. در این تحقیق جهت بررسی روشهای مدیریت سپتاژ شهر مشهد، ابتدا مبانی کیفی و کمی مورد مطالعه قرار گرفت و با استاندارهای موجود مقایسه گردید. بررسی‌ها از نگاه کیفی به موضوع سپتاژ نشان داد مطالعاتی در خصوص کیفیت سپتاژ و مواد موجود در آن در سایر نقاط کشور صورت گرفته است. استانداردها و ضوابط مربوط به دفع و تصفیه سپتاژ و نیز فرآیند تصفیه مورد بررسی قرار گرفت. از طرفی با توجه به شباهت سپتاژ و لجن تصفیه‌خانه‌های فاضلاب، فرآیندهای قابل قبول در این زمینه مشابه فرآیندهای تصفیه لجن هستند که این فرآیند به طور مفصل بررسی شد. ماحصل بررسی‌ها نشان داد در بخش مایع، فرآیند منتخب، تصفیه مستقل جهت تخلیه به آب‌های سطحی و در بخش لجن نیز کمپوست کردن مناسب‌ترین رویکرد میباشد.
آب، اکوسیستم و محیط‌زیست
مائده اسکوهی؛ کاظم اسماعیلی
دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1403، ، صفحه 102-105
چکیده
روز جهانی آب یک رویداد سالانه میباشد که توسط سازمان ملل متحد هر ساله در 22 مارس (دوم یا سوم فروردین) برگزار میشود. عنوان شعار این روز در سال 2024 «آب برای صلح» است و بر اهمیت حیاتی آب در سیستم‌های انسانی و اجتماعی تأکید دارد، همچنین نیاز به استفاده پایدار از منابع آب را برای حفظ یکپارچگی حاکمیت فرامرزی مورد تأکید قرار می‌دهد. این ...
بیشتر
روز جهانی آب یک رویداد سالانه میباشد که توسط سازمان ملل متحد هر ساله در 22 مارس (دوم یا سوم فروردین) برگزار میشود. عنوان شعار این روز در سال 2024 «آب برای صلح» است و بر اهمیت حیاتی آب در سیستم‌های انسانی و اجتماعی تأکید دارد، همچنین نیاز به استفاده پایدار از منابع آب را برای حفظ یکپارچگی حاکمیت فرامرزی مورد تأکید قرار می‌دهد. این رویداد با هدف افزایش آگاهی جامعه جهانی از اهمیت آب برای حفظ صلح و پایداری می‌پردازد و استفاده بهینه از منابع آب، مدیریت پایدار آن و همکاری بین کشورها برای حل و فصل اختلافات مربوط به آب از جمله هدفهای اصلی آن میباشد. این رویداد برای جلب توجه به مسائل محیطی و اجتماعی مرتبط با آب برگزار میشود و تلاش میکند با تبیین اهمیت حفظ و مدیریت منابع آب، بحران‌های مرتبط با کمبود آب و تأثیرات آن را برای جوامع جهانی روشن نماید و به اشتراک بگذارد. در پژوهش حاضر، به بررسی شعارهای روز جهانی آب از سال 1994 تا 2024 پرداخته شده است. سپس تحلیل نامگذاری روز آب در سال 2024 ارائه گردید.
مدیریت آب و اقتصاد
کاظم اسماعیلی؛ وحیده مرتضوی امیری؛ مائده اسکوهی
دوره 11، شماره 2 ، شهریور 1403، ، صفحه 122-147
چکیده
بازارهای آب به گونه‌های مختلفی ظهور یافته‌اند: برخی به‌تدریج با توسعه کاربری آب تکامل یافته‌اند (مانند جنوب شرق استرالیا)، یا در پاسخ به یک رویداد حقوقی مطرح و ایجاد شده‌اند (مانند اقامه دعوای حقوقی در موضوع حفاظت از گونه‌های در معرض خطر در تگزاس)، و یا برای کوچک‌سازی دولت و کاهش بار مالی دولت ایجاد گشته‌اند (مانند تمرکززدایی در ...
بیشتر
بازارهای آب به گونه‌های مختلفی ظهور یافته‌اند: برخی به‌تدریج با توسعه کاربری آب تکامل یافته‌اند (مانند جنوب شرق استرالیا)، یا در پاسخ به یک رویداد حقوقی مطرح و ایجاد شده‌اند (مانند اقامه دعوای حقوقی در موضوع حفاظت از گونه‌های در معرض خطر در تگزاس)، و یا برای کوچک‌سازی دولت و کاهش بار مالی دولت ایجاد گشته‌اند (مانند تمرکززدایی در بهرهبرداری از تأسیسات آبی در پی بحران مالی در مکزیک). اما درهرحال آنچه در بیشتر بازارها مشترک است، شرایط کمآبی است. بهعبارتدیگر، وقتی تقاضاهای آب به سقف موجودی آب نزدیک میشود، بازارها ظهور مییابند.بدیهی است ظرفیت موجود آب (در دسترس و قابلبرداشت) تابع تجدیدپذیری منابع آب (محدودیت طبیعی)، توسعه زیرساختهای استحصال (محدودیت اقتصادی)، و نیز محدودیتهای اجتماعی ـ فرهنگی (اعم از رسمی یا عرفی) است. برای مثال هرگاه که حکمرانی آب تصمیم میگیرد به دلیل فراهمساختن تفریحات رودخانه‌ای، در برداشت آب محدودیت و سقف تعیین کند، در واقع یک محدودیت اجتماعی ـ فرهنگی شکلگرفته است.
آب، اکوسیستم و محیط‌زیست
رضوان سلاجقه؛ سعید رضا خداشناس؛ سید آرمان هاشمی منفرد؛ کاظم اسماعیلی؛ فرشته مدرسی
چکیده
از مهمترین منابع حیات انسانی که در معرض خطر آلودگیهای انسان‌ساز است منابع آبی همچون آب‌های زیرزمینی و بهخصوص رودخانه‌ها هستند. رودخانه بزرگ کشف‌رود در شمال شرق ایران، رودخانه‌ای فصلی است که امروزه با چالش‌های زیادی مواجه میباشد. در حال حاضر در محدوده‌ای از این رودخانه تاریخی (پرکندآباد تا خروجی حوضه) فاضلاب شامل انواع ...
بیشتر
از مهمترین منابع حیات انسانی که در معرض خطر آلودگیهای انسان‌ساز است منابع آبی همچون آب‌های زیرزمینی و بهخصوص رودخانه‌ها هستند. رودخانه بزرگ کشف‌رود در شمال شرق ایران، رودخانه‌ای فصلی است که امروزه با چالش‌های زیادی مواجه میباشد. در حال حاضر در محدوده‌ای از این رودخانه تاریخی (پرکندآباد تا خروجی حوضه) فاضلاب شامل انواع فاضلاب‌های صنعتی، شهری، کشاورزی و حتی دامی جاری است و آن را به آبراهه‌ای برای انتقال فاضلاب تبدیل کرده است. در این پژوهش، با رویکرد بررسی پژوهش‌ها و مطالعات انجام شده در زمینه مسائل و مشکلات این رودخانه همچون آلودگی، تغییر اقلیم و اثرات آن و نیز کاهش رواناب و خشکسالی به بیان بحران گریبانگیر کشف‌رود و سپس به بررسی راهکارهای برون رفت از شرایط موجود پرداخته شده است. در فرآیند این تحقیق برای بررسی مشکلات کشف‌رود از پژوهش‌های پیشین، بازدید منطقه و گفتگو با اهالی محل و نیز در جهت راستی آزمایی موارد فوق از نظر کارشناسان آب‌منطقه‌ای بهعنوان متولی این آبراهه استفاده شده است. بررسی‌ها نشان داد راجع به مسئله آلودگی کشف‌رود پژوهش‌های محدودی صورت گرفته است و ضرورت مطالعه‌ای جامع که به‌صورت علمی در آن به ارائه راهکارهای مناسب حل مشکل آلودگی رودخانه بپردازد آشکار است. در نهایت با تحلیل راه‌حل‌های ارائه شده در مطالعات پیشین و جمع‌بندی نکات مثبت و منفی در پیشنهادهای ارائه شده، با ارائه 13 راهکار کاربردی سعی شد بهترین راه‌حل‌ها برای رفع مشکل این رودخانه مهم ارائه شود.
مدیریت آب و اقتصاد
کاظم اسماعیلی؛ حمید نوری؛ علی نجفی‌نژاد
دوره 10، شماره 3 ، آذر 1402
چکیده
سرمقاله:آینده‌پژوهی سیل و چالش‌های پیش روکاظم اسماعیلی/ عضو هیئت تحریریه یاداشت کوتاه:حکمرانی سیل در آینه نگاه مدیریت جامع حوزه‌های آبخیزحمید نوری/ مدیر کل آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و دانشیار دانشگاه ملایر و مدیر مرکز بین المللی مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز و منابع زیستی تحت نظارت یونسکویاداشت ...
بیشتر
سرمقاله:آینده‌پژوهی سیل و چالش‌های پیش روکاظم اسماعیلی/ عضو هیئت تحریریه یاداشت کوتاه:حکمرانی سیل در آینه نگاه مدیریت جامع حوزه‌های آبخیزحمید نوری/ مدیر کل آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و دانشیار دانشگاه ملایر و مدیر مرکز بین المللی مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز و منابع زیستی تحت نظارت یونسکویاداشت کوتاه:حکمرانی ریسک سیلعلی نجفی‌نژاد/ استاد گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
ریسک، پایداری و تاب‌آوری
مائده اسکوهی؛ کاظم اسماعیلی؛ علی نقی ضیائی
چکیده
حکمرانی و مدیریت ریسک سیل شامل تدابیر و راهبردهایی است که به‌منظور کاهش خطر سیلاب و مدیریت اثرات آن طراحی می‌شوند. این فرایند شامل شناسایی و ارزیابی خطرها، برنامه‌ریزی و پیشگیری، آمادگی برای واکنش و عملکرد در شرایط بحرانی، پاسخگویی سریع و مؤثر در مواجهه با سیلاب، اجرای تدابیر سازنده و بهبود مستمر است. رویکرد اصلی این پژوهش بر پنج ...
بیشتر
حکمرانی و مدیریت ریسک سیل شامل تدابیر و راهبردهایی است که به‌منظور کاهش خطر سیلاب و مدیریت اثرات آن طراحی می‌شوند. این فرایند شامل شناسایی و ارزیابی خطرها، برنامه‌ریزی و پیشگیری، آمادگی برای واکنش و عملکرد در شرایط بحرانی، پاسخگویی سریع و مؤثر در مواجهه با سیلاب، اجرای تدابیر سازنده و بهبود مستمر است. رویکرد اصلی این پژوهش بر پنج موضوع نهاده شده است که به مسائل مختلف مرتبط با حکمرانی و مدیریت ریسک سیلاب می‌پردازد و شامل مشارکت ذی‌نفعان، سیاستها و اقدامات، تحقیق در عملیات، ابزارهای پشتیبانی و چارچوبها میباشد. مطالعه مدیریت ریسک سیلاب در دو دهه گذشته تحول چشمگیری را تجربه کرده است. توجه به کاربرد مدیریت ریسک سیلاب و تحلیل مقایسه‌ای حکمرانی ریسک سیلاب در مطالعه مدیریت سیلاب صورت گرفته است که به معنای ایجاد چیدمان پیچیده‌ای است که رفتار عوامل حاکمیتی و اجتماعی در مورد مدیریت ریسک سیلاب را شکل می‌دهد. با توجه به بررسی منابع مطالعاتی، بین ساختار اصلی مطالعات مدیریت ریسک سیلاب و حکمرانی ریسک سیلاب همبستگی زیادی وجود دارد. مقالههای مورد بررسی بر اساس موضوعات اصلی در نرم‌افزار MAXQDAکدگذاری شدند، سپس مجموعه کامل کدها در تمام مقاله‌ها بررسی شدند. یافتههای پژوهش نشان می‌دهد بهبود تاب‌آوری در برابر سیلاب نیازمند تلاش‌های گسترده‌ای در زمینه‌های علوم فیزیکی و اجتماعی است. پژوهشگران باید برای پیش‌بینی و مدل‌سازی سیلاب، علاوه بر علوم فیزیکی به توسعه ابزارهای علوم اجتماعی بپردازند. این اقدامات می‌تواند به بهبود برنامه‌ریزی و مدیریت بحران‌های سیلاب کمک کرده و تاثیرات اجتماعی و اقتصادی آن را کاهش دهد.
آب، اکوسیستم و محیط‌زیست
حسنا شفائی؛ کاظم اسماعیلی
چکیده
یکی از اهداف ارزیابی چرخه عمر، تصمیمگیری محیطزیستی در مورد پاکسازی محلهای آلوده، آب‌های آلوده و احیای آب با روشهای مختلف است. مشکلات کمبود آب به دلیل کاهش بارندگی، افزایش جمعیت، کاهش منابع آب و عدم وجود چارچوب قانونی برای مدیریت آب جدی‌تر میشود. بنابراین، تجزیه و تحلیل مناسب آثار و نتایج روشهای مورد استفاده ...
بیشتر
یکی از اهداف ارزیابی چرخه عمر، تصمیمگیری محیطزیستی در مورد پاکسازی محلهای آلوده، آب‌های آلوده و احیای آب با روشهای مختلف است. مشکلات کمبود آب به دلیل کاهش بارندگی، افزایش جمعیت، کاهش منابع آب و عدم وجود چارچوب قانونی برای مدیریت آب جدی‌تر میشود. بنابراین، تجزیه و تحلیل مناسب آثار و نتایج روشهای مورد استفاده جهت تصفیه آب، عوامل آلودهکننده آب‌های زیرزمینی و فرآیندهای مختلف تأمین آب مورد نیاز، لازم بوده و یکی از ابزارهایی که می‌تواند چنین تحلیلی را انجام دهد، ارزیابی چرخه عمر (LCA) است که براساس درک کامل سیستم از دادههای واقعی به دست آمده است. در این پژوهش به تحلیل ارزیابی چرخه عمر بر فرآیندهای تصفیه فاضلاب، نمکزدایی و ردپای آب با در نظر گرفتن منابع آبی مختلف پرداخته شده است. نتایج این تحلیل نشان داد بیشترین موضوع مورد بررسی در ارزیابی چرخه عمر تصفیه فاضلاب و بیشترین نوع فاضلاب مورد مطالعه فاضلاب شهری بوده است. کمترین موضوع مورد بررسی مهندسی رودخانه بود. در بین کشورهای مختلف سهم ایران از مطالعات ارزیابی چرخه عمر بر مدیریت آب، کمترین تعداد بوده و با توجه به اهمیت موضوع ارزیابی چرخه عمر و تأثیر محیطزیستی روشها و فرآیندهای مختلف بر تأمین آب مورد نیاز در بخشهای کشاورزی، شرب و صنعت توجه و انجام بیشتر مطالعات در این زمینه را میطلبد.
مدیریت آب و اقتصاد
مائده اسکوهی؛ کاظم اسماعیلی
چکیده
حکمرانی آب به طیفی از سیستم‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و اداری گفته میشود که منابع آب و سیستم‌های انتقال آب را در سطوح مختلف جامعه مدیریت و توسعه می‌دهد. ازاینرو حکمرانی آب بیشتر در مورد روشهای تصمیمگیری است مانند اینکه چگونه، توسط چه کسی و تحت چه شرایطی این تصمیمات گرفته میشود. یکی از دلایل ناکامی در مسیر ...
بیشتر
حکمرانی آب به طیفی از سیستم‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و اداری گفته میشود که منابع آب و سیستم‌های انتقال آب را در سطوح مختلف جامعه مدیریت و توسعه می‌دهد. ازاینرو حکمرانی آب بیشتر در مورد روشهای تصمیمگیری است مانند اینکه چگونه، توسط چه کسی و تحت چه شرایطی این تصمیمات گرفته میشود. یکی از دلایل ناکامی در مسیر توسعه، نداشتن الگوی ملی و بومی برای حکمرانی متناسب با ارزش‌های اجتماعی و سازگار با شرایط فرهنگی و تاریخی ایران میباشد. در این پژوهش به فراتحلیل نظریه‌های حوزه حکمرانی و مدیریت منابع آب در ایران پرداخته شده و صورت‌بندی منظمی از آنها ارائه شده است. همچنین بااستفاده از نرم‌افزار تحلیل دادههای کیفی MAXQDA به تحلیل کیفی حکمرانی آب در ایران پرداخته شد. مقاله‌ها براساس اینکه به چه موضوع یا سوالی درباره حکمرانی آب پرداخته‌اند در سه دسته چیستی، چرایی و چگونگی قرار گرفته‌اند. در میان پژوهش‌ها، فزونی و غلبه پژوهش‌هایی که به سوال‌های چیستی و چرایی حکمرانی آب پرداخته‌اند، به چشم می‌خورد این نوع پژوهش‌ها بیشتر در حوزه نظریه آزمایی قرار میگیرند و به نظریه‌سازی و ارائه نظریه منجر نمیشوند. درحالیکه ارائه الگوی جدیدی برای حکمرانی آب کشور به‌صورت کمرنگتری در پژوهش‌ها ارائه شده است. بنابراین ضرورت دارد مردم هر کشوری باتوجهبه شرایط خودشان به تدوین روش توسعه و پیشرفت کشور اقدام نمایند و به طور مسلم تا زمانیکه الگوی مناسبی با شرایط ایران ایجاد نشود، این مفاهیم گرهای از کار باز نمی‌کند.
مائده اسکوهی؛ کاظم اسماعیلی
چکیده
در این پژوهش به بررسی روش های مختلف شبیه‌سازی آشفتگی جریان پرداخته شده است. پس از مشخص نمودن ویژگی‌های اصلی آشفتگی و نقش آن در هیدرولیک، بررسی مختصری از روشهای اصلی در محاسبات آشفتگی جریان هیدرولیکی ارائه شده است. این روش ها عبارت است از: 1- روابط تجربی، 2- روشهای حل معادلات ناویر-استوکس (RANS)، 3- شبیه‌سازی عددی مستقیم (DNS) و ...
بیشتر
در این پژوهش به بررسی روش های مختلف شبیه‌سازی آشفتگی جریان پرداخته شده است. پس از مشخص نمودن ویژگی‌های اصلی آشفتگی و نقش آن در هیدرولیک، بررسی مختصری از روشهای اصلی در محاسبات آشفتگی جریان هیدرولیکی ارائه شده است. این روش ها عبارت است از: 1- روابط تجربی، 2- روشهای حل معادلات ناویر-استوکس (RANS)، 3- شبیه‌سازی عددی مستقیم (DNS) و 4- شبیه‌سازی گردابه های بزرگ (LES). نظرات مختصر در مورد توسعه تاریخی روش های مختلف ارائه شده است. برای روش های RANS ،DNS و LES برخی از نمونههای کاربردی ارائه شد که بیانگر توسعه مدل های عددی در طی زمان می باشد و پیشرفت شگرفی داشته است.
قاسم پناهی؛ کاظم اسماعیلی
چکیده
کنترل و جمعآوری سیلابها از مهمترین و اساسیترین موضوعات در مدیریت حوضه آبریز است، که در شهرها به دلیل توسعه شهری و تغییرات قابل توجه در الگوی طبیعی حوضه آبریز، اهمیت بیشتری مییابد. در گذشته رویکرد مدیریتی، سیلاب شهری بسیاری از کشورها به صورت سنتی و معطوف به جمعآوری، انتقال و دفع آن بوده است. اما امروزه رویکرد مدرن در ...
بیشتر
کنترل و جمعآوری سیلابها از مهمترین و اساسیترین موضوعات در مدیریت حوضه آبریز است، که در شهرها به دلیل توسعه شهری و تغییرات قابل توجه در الگوی طبیعی حوضه آبریز، اهمیت بیشتری مییابد. در گذشته رویکرد مدیریتی، سیلاب شهری بسیاری از کشورها به صورت سنتی و معطوف به جمعآوری، انتقال و دفع آن بوده است. اما امروزه رویکرد مدرن در مدیریت سیلاب شهری با تکیه بر روشهایی که بیشترین تطابق را با فرآیندهای چرخه طبیعی آب سطحی که اصطلاحاً روشهای توسعه کماثر نامیده میشود، پیشنهاد میشود. بکارگیری این روش بهعنوان یکی از راهبردهای مهم در مدیریت سیلاب شهری به‌ویژه در کشورهای توسعهیافته هر روزه اهمیت بیشتری پیداکرده و رو به گسترش است. در ایران نیز به دلیل رشد شهرنشینی و شکلگیری کلانشهرها، مسئله مدیریت سیلاب‌شهری هر روزه اهمیت بیشتری مییابد. در این راستا هزینه‌های زیادی برای مدیریت سیلاب شهری به روش سنتی با ایجاد انواع سازهها، برای جمعآوری و دفع سیلاب صرف شده و کمتر به روشهای توسعه کماثر توجه شده است. در این پژوهش سعی شده تا روشهای توسعه کماثر معرفی شده و روشهای اجرا شده و جایگاه آن در مدیریت سیلاب شهری بیان شود. همچنین بهترین راهکارهای مدیریتی برای مناطق مختلف ایران معرفی شود.
شهرام اسماعیل زاده؛ کاظم اسماعیلی
چکیده
در آبراهه های فرسایش پذیر مجموع های از نیروهای هیدرودینامیکی به ذرات رسوب موجود در بستر آبراهه وارد می شوند. با افزایش سرعت جریان، مقدار این نیروها نیز بتدریج افزایش می یابد. چنانچه نیروهای هیدرودینامیکی از یک مقدار بحرانی بیشتر شوند، ذرات رسوب شروع به حرکت می کنند. شروع حرکت ذرات رسوبی را اصطلاحاً آستانه حرکت و شرایطی ...
بیشتر
در آبراهه های فرسایش پذیر مجموع های از نیروهای هیدرودینامیکی به ذرات رسوب موجود در بستر آبراهه وارد می شوند. با افزایش سرعت جریان، مقدار این نیروها نیز بتدریج افزایش می یابد. چنانچه نیروهای هیدرودینامیکی از یک مقدار بحرانی بیشتر شوند، ذرات رسوب شروع به حرکت می کنند. شروع حرکت ذرات رسوبی را اصطلاحاً آستانه حرکت و شرایطی که در آن ذرات در آستانه حرکت قرار می گیرند را شرایط آستانه یا بحرانی گویند. به نظر می رسد که نمودار شیلدز نقطه مرجع تمامی تحقیقات انجام شده در زمینه انتقال رسوب باشد. هرچند تلاش های اندکی نیز قبل از شیلدز صورت گرفته بود اما عمدتاً بر مبنای فرمول های تجربی بودند و قابلیت چندانی در کاربردهای عملی نداشتند. مطالعات زیادی در ادامه تحقیقات شیلدز انجام شد و نمودار ارائه شده توسط شیلدز بطور وسیعی در مسائل عملی نیز بکار گرفته شد. علیرغم این کاربرد وسیع، برخی مطالعات حاکی از محدودیتهایی در استفاده از نمودار شیلدز است. به همین دلیل، مطالعات زیادی برای بهبود و اصلاح نمودار شیلدز توسط محققین مختلف صورت گرفت. از جمله مشکلات در نمودار شیلدز آن است که تنش برشی و سرعت برشی به صورت متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده‌اند در حالی که این دو متغیر مستقل نیستند و به یکدیگر وابسته اند یا اینکه به صراحت مشخص نکرده است که از کدام روش برای تعیین تنش برشی بحرانی استفاده کرده است. هنوز نمی توان راجع به اثر شیب بستر بر آستانه حرکت به قطعیت صحبت کرد و در این زمینه محققان نتایج کاملاً متفاوتی بدست آورده اند. در این تحقیق به بررسی جامعی از تحقیقات صورت گرفته در زمینه آستانه حرکت ذرات رسوبی با تأکید بر نمودار شیلدز و شناسایی محدودیت های آن پرداخته شده است.
بابک مهرآوران؛ کاظم اسماعیلی
چکیده
ژئوسمین و دومتیل ایزوبورتئول عوامل رایج ایجاد بو در آب هستند. در تصفیه‌خانه‌های آب اغلب از فرآیندهای متعارف هوادهی، انعقاد، لخته‌سازی، کلرزنی یا ازن‌زنی و جذب سطحی به عنوان عوامل پیشگیرانه در کاهش بو استفاده میشود. ولی هر یک از این فرآیندها به تنهایی قادر به حذف کامل بو نیستند. بوی ماهی، علف و لجن به شدت تابع رشد زیاد جلبکها ...
بیشتر
ژئوسمین و دومتیل ایزوبورتئول عوامل رایج ایجاد بو در آب هستند. در تصفیه‌خانه‌های آب اغلب از فرآیندهای متعارف هوادهی، انعقاد، لخته‌سازی، کلرزنی یا ازن‌زنی و جذب سطحی به عنوان عوامل پیشگیرانه در کاهش بو استفاده میشود. ولی هر یک از این فرآیندها به تنهایی قادر به حذف کامل بو نیستند. بوی ماهی، علف و لجن به شدت تابع رشد زیاد جلبکها در ماههای گرم است. در تصفیه‌خانه‌ی شماره‌ی 1 مشهد، ژئوسمین از عوامل عمده تولید بو میباشد که منبع آن عمدتاً در اثر ورود فاضلاب‌های شهری و روستایی، صنعتی، پساب‌های کشاورزی، حاصلخیزکننده‌ها، ورود مواد مغذی به آب سد کارده و به تبع آن رشد جلبک در فصل گرما است. این پژوهش به عنوان تنها سامانه ترکیبی علاوه بر توجیه فنی، نسبت به روشهای متداول توجیه اقتصادی نیز داشته و با توجه به شرایط عملیاتی تصفیه‌خانه‌ی آب شماره‌ی 1 مشهد، به عنوان تنها طرح قابل اجرا میباشد. در این تصفیه‌خانه روش ترکیبی حذف جلبک از طریق امواج فراصوت توسط سیستم مافوق صوت به همراه هوادهی عمقی انجام شده است. در هوادهی عمقی توسط سوپرهواده، آلاینده‌ها با فرآیند دو فازیِ آب و هوا و با جریان صعودی هوا حذف می‌شوند. سپس زلال‌سازی و تصفیه نهایی با کمک روش جذب سطحی و با نصب فیلترهای مرکب از زغال و کربن فعال در محل سرریز و خروجی پولساتورها انجام میشود. این فرآیند که برای اولین بار پیشنهاد میشود، می‌تواند تا %95 آلودگی مربوط به ژئوسمین را در آب کاهش دهد.
انتقال آب و سازه های آبی
کاظم اسماعیلی؛ مهدی دری
چکیده
حوادث و اتفاقات، از جمله مواردی هستند که در آنها آب از دست رفته، باعث افزایش نرخ آب بدون درآمد در شبکههاى توزیع آب شرب میشود. حوادث در شبکه علاوه بر اتلاف آب می‌تواند باعث وقوع خرابی، بوجود آمدن ترافیک، کاهش فشار آب، احتمال ورود آلودگی به شبکه و نیز مصرف هزینه‌های هنگفت بازسازی شود. هدف از این تحقیق ارزیابی آماری حوادث و ارائهی ...
بیشتر
حوادث و اتفاقات، از جمله مواردی هستند که در آنها آب از دست رفته، باعث افزایش نرخ آب بدون درآمد در شبکههاى توزیع آب شرب میشود. حوادث در شبکه علاوه بر اتلاف آب می‌تواند باعث وقوع خرابی، بوجود آمدن ترافیک، کاهش فشار آب، احتمال ورود آلودگی به شبکه و نیز مصرف هزینه‌های هنگفت بازسازی شود. هدف از این تحقیق ارزیابی آماری حوادث و ارائهی روش و روابط تحلیلی برای پیش‌بینی توزیع وقوع حوادث در شبکههای آبرسانی 5 بخش روستایی شهرستان قاینات (بخشهای زهان، زیرکوه، نیمبلوک، سده و مرکزی) است. آمار نشان می‌دهد، بخشهای مرکزی و زیرکوه به ترتیب با 603 و 170 حادثه در سال بهطور متوسط طی 5 سال آماری (90- 85) بیشترین و کمترین اتفاقات انشعاب را داشتهاند. نتایج تحقیق نشانگر آن است که بیشترین حوادث شبکه مربوط به بخش مرکزی با رقمی معادل 1209 حادثه در سال به طور متوسط، و کمترین حوادث مربوط به بخش نیمبلوک با رقم 547 حادثه در سال به طور متوسط از سال 85 تا 90 بوده است. تحلیل پیش‌بینی اتفاقات براساس مدلهایی مانند مدل هموار ساده در نواحی پنجگانه نشان می‌دهد که بخشهای زیرکوه و مرکزی طی 5 سال آینده به ترتیب با رقم 2073 و 618 حادثه در سال بیشترین حوادث شبکه و انشعاب را خواهند داشت.
